به گزارش گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «شیرازه»، باتوجه‌به تقارن خجسته آغاز سال ۱۴۰۴ با نام مبارک حضرت علی علیه‌السلام، ازاین‌پس بامدادان را با انوار قدسی نهج‌البلاغه منور می‌سازیم.

امام علی علیه‌السلام در حکمت ۵۴ نهج‌البلاغه فرموده‌اند:

«وَ قَالَ علیه‌السلام: لَا غِنَى كَالْعَقْلِ، وَ لَا فَقْرَ كَالْجَهْلِ، وَ لَا مِيرَاثَ كَالْأَدَبِ، وَ لَا ظَهِيرَ كَالْمُشَاوَرَةِ.»

«و فرمود «ع»: هيچ بى‌نيازيى چون عقل و هيچ بينوايى چون جهل و هيچ ميراثى چون ادب و هيچ پشتيبانى چون مشورت‌گرفتن با ديگران نباشد.»

در این حکمت، امام علی«ع» با چهار جمله بنیادین رمز زندگی سعادتمند را بیان می‌کند.

در شرح این سخن، عقل مهم‌ترین سرمایه انسان معرفی شده؛ زیرا همه موفقیت‌های دنیوی و اخروی، اعم از مال، شخصیت و سعادت، از عقل و تدبیر سرچشمه می‌گیرد.

 در منابع اسلامی نیز عقل دارای جایگاهی ویژه است و حتی خواب عاقل را برتر از تلاش بیهوده جاهل توصیف کرده‌اند. عقل حقیقی از نگاه امامان معصوم«ع»، نیرویی است که انسان را به عبودیت و رشد معنوی می‌رساند، نه صرفا نبوغ دنیوی یا زرنگی ظاهری.

در مقابل، جهل و نادانی بزرگ‌ترین فقر دانسته شده است، زیرا انسان نادان سرمایه مالی، آبرو و حتی سعادت اخروی را از دست می‌دهد. در نتیجه، عقل دوست هر انسان و جهل دشمن واقعی اوست.

امام علی«ع» ادب را میراثی ماندگار و باارزش‌تر از ثروت معرفی می‌کند؛ چراکه فرد با ادب می‌تواند مال و احترام بیابد، اما مال بدون ادب به راحتی از بین می‌رود. ادب حسن معاشرت، تواضع و اخلاق است و بهترین چیزی است که پدران می‌توانند برای فرزندان خود برجای گذارند.

در پایان، امام«ع» مشورت را بزرگ‌ترین پشتوانه می‌داند. اسلام طرفدار استبداد رای نیست و استفاده از عقل جمعی و مشورت با افراد عاقل و خیرخواه از لغزش و اشتباه جلوگیری می‌کند و راه درست را نمایان می‌سازد.

این چهار اصل حیاتی، کلید موفقیت فردی و اجتماعی، و اساس تمدن اسلامی است. 

انتهای خبر/۲۲۴۲۲۴